Amerikalı Diplomat Amiral Bristol’ın Gözlemleri

Birinci Dünya Savaşı’nın hemen ardından ABD Yüksek Komiseri olarak İstanbul’a atanan Tuğamiral Mark L. Bristol, Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemine ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarına (1919-1927) bizzat tanıklık etmesi açısından önemli bir diplomattır. Bristol, raporları ve tavsiyeleriyle ABD’nin o dönemki dış politikasının şekillenmesinde etkili olurken, Ankara hükümetiyle temasları aracılığıyla Soğuk Savaş yıllarından günümüze dek ABD-Türkiye stratejik ortaklığının da temellerini atmıştır. Görevi süresince gözlemlerini ülkesine düzenli raporlarla iletmekle yetinmeyip günlük de tutmuş olması, onu araştırmacılar açısından ayrıca değerli kılar. Hakan Özoğlu, ABD ve Türkiye arşivlerinden, özel mektuplardan ve yazışmalardan oluşan çok sayıda birincil belgeye dayanarak Bristol’ın resmi yazışmalarını geniş bir çerçevede mercek altına alıyor. Özoğlu’nun çalışması, Türkiye’nin ve imparatorluktan ulus devlete geçiş sürecinin de alternatif bir resmini çiziyor.