Dersim / Desim

Dr. Mehmet Yıldırım (Dêsimli Memed), Dersim’in bilinmeyen son beş asırlık tarihini aydınlatmak için, tarihin olmazsa olmazı olan arşiv, alan ve literatür çalışmaları ile ciddi verilere ulaşarak mukayese, analiz ve yorumlama yöntemi gibi bilimsel çalışma teknikleriyle Dersim Tarihi çalışmalarını sürdüren akademisyenlerin ilki ve kutbu oldu. O ilk kez, halk arasında “Dêsim” olarak tanımlanan yöre adının, Dêsimlu Aşireti ile ilişkisini kurup bunu da arşiv belgeleriyle destekleyerek bu adın tarihsel ve etimolojik kökenine ulaştı. 1847 yılında bir yazım hatası sonucu “Dêsim” olan yöre adının “Dersim”e dönüşmesini ispatlayarak “Dersim” adı etrafında yapılan hatalı yorumları sona erdirmiş oldu. O’nun mütevazı, çalışkan bir akademisyen ve Dersim sevdalısı olarak, yedi yıl boyunca Osmanlı arşivlerinde bilfiil çalışmışlığının tanığıyım. Aynı zamanda O’nu, insan-ı kâmillerimizin; “tarihimiz, klamlarımızın melodisinin sırtındaki mısralardadır” özdeyişini de rehber alarak, hayatının 28 yılını alan araştırması yaparak sözlü hafızamızı kayıt altına almasıyla da tanıyorum. Birçok zaman, alan çalışmalarında beraber olmamıza, karşılıklı veri alışverişinde bulunmamıza istinaden Dr. Mehmet Yıldırım’ın katılımcı, paylaşımcı kişiliği hakkında söyleyeceklerimin bu değerli akademisyen için az olabileceği düşüncesindeyim. Dr. Mehmet Yıldırım’ın bir iktisat tarihçisi olarak Tanzimat, İttihat ve Cumhuriyet dönemlerini kapsayan yazıları, tarih, dil, edebiyat ve etnografya disiplinlerini kapsamaktadır. Dr. Mehmet Yıldırım’ın vefatı sonrası bu kitap ile farklı yayınlarda yayımlanmış olan yazılarının bir araya getirilip “toplu yazılar” olarak okuyucuya sunulması amaçlanmıştır... Doç. Dr. Daimi Cengiz...