Kıbrıs Ağzı/Akçağ Yayınları/Erdoğan Saracoğlu

Kıbrıs ağzı, Türkiye Türkçesi ağızlarının bir uzantısı olarak Kıbrıs'ta konuşulan Türkçedir.

Kıbrıs ağzında Türkiye Türkçesindeki ağızlardan çeşitli özellikler görülür. Bu durum, 1571'de Kıbrıs'ın Osmanlılar tarafından fethinden sonra Anadolu'nun çeşitli yörelerinden Kıbrıs'a iskân için gönderilen atalarımızın, kendi ağız özelliklerini de Kıbrıs'ta yaşatmalarından doğar.

Tarih kaynaklarından çıkarılan sonuca göre, Kıbrıs Türklerinin kökeni, önceleri Konya çevresinden, daha sonra da İçel, Antalya, Yozgat ve Alanya gibi yerlerle Toros dağlarında yaşayan yörük aşiretlerine (Şamlu, Şeyhlü, Saçıkara, Kaçar Halil, Senedlü, Kiseoğlu vb.) dayanmaktadır.

Kıbrıs ağzında yazı dilimizde kullanılmayan bazı Türkçe sözcükler de dikkat çekicidir. Örneğin Kıbrıs Türkleri viraj yerine “büküm”, pedal yerine “ayakça”, hafif aralık yerine “gındırık”, kuytu yerine “kesman” ve hortum yerine “burgaç” sözlerini kullanır. Buna benzer söz varlıkları Türkçenin bir zenginliği olarak Kıbrıs'ta da varlığını sürdürmektedir.

Kitap üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Kıbrıs ağzının Ses Bilgisi Özellikleri'ne, ikinci bölümde transkripsiyon alfabesiyle yazıya geçirilen Metin Derlemeleri'ne, üçüncü bölümde ise Kıbrıs Ağzının Sözlüğü'ne yer verilmiştir.

Bu kitabın dilcilerimize ve üniversite öğrencilerine kaynak eser niteliğinde olacağı gibi, Kıbrıs'a ve Kıbrıs ağzına ilgi duyan okuyucular için de yararlı olacağı inancındayız.