ABD Uygulaması Işığında İmar Hakkı Transferinin Hukuki Rejimi (Ciltli)

İmar hakkı transferi; imar haklarının, koruma alanı olarak belirlenen gönderici bölgelerden gelişim alanı olarak tespit edilen alıcı bölgelere transfer edildiği, modern bir arazi koruma ve kullanma yöntemi olarak ortaya çıkmıştır. İmar hakkı transferi, idarenin koruma politikaları doğrultusunda mülkiyet hakkına müdahale eden düzenlemeler sebebiyle maliklerin uğradıkları mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla bir araç olarak kullanılabilir. Söz konusu müessese, bu amaçla ABD hukuk sisteminde uzun yıllardır uygulanmaktadır.

Müessese, mevzuatımıza ilk kez 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununda yapılan değişiklikle girmiş ve ardından başka kanunlarda da isim olarak yer almaya başlamıştır. Ancak müessesenin ne olduğunun, nasıl uygulanacağının yer aldığı ayrıntılı bir kanuni düzenlemenin bulunmaması, müessesenin anlaşılmasını ve uygulanmasını güçleştirmektedir. Bu nedenle çalışma sırasında müesseseye ilişkin değerlendirmeler yapılırken ABD hukuk sisteminde yer alan düzenlemelerden ve uygulamalardan sıkça yararlanılmıştır.

Çalışmada, mevzuatımıza girmeye başlayan imar hakkı transferi müessesesinin ABD hukuk sisteminde ortaya çıkışı, özellikleri ve hangi ihtiyaçları giderdiğine yönelik incelemeler yapılmış ve bu kapsamda, mevzuatımızdaki düzenlemeler belirtilerek müesseseye ilişkin hukuk sistemimizde ideal hukuki düzenlemelerin neler olabileceğine ilişkin değerlendirmelerde bulunulmuştur.