Ahilik Kültürü ve Meslek Ahlakı

Bir medeniyet ve kültürü oluşturan en yüksek değerler; dini ve metafizik değerlerdir. Kültür ve medeniyetin kendini ortaya koyduğu pek çok alanda; edebiyat, sanat, sosyoloji ve felsefede bunu görmek mümkündür. Ahiliği bu kategoride değerlendirmek gerekir. En azından felsefi olarak yapılacak bir değerlendirme için ahiliğin insan ve kâinata bakışını anlamaya çalışmak gerekir. Başka bir ifadeyle; ahiliğin getirmiş olduğu dünya görüşü ve ahlaki hayatı anlamak, ancak tasavvuf felsefesi ve onun ortaya koyduklarını anlamakla mümkündür.

Tasavvuf felsefesinin özünde; miskinlik değil, dinamik bir insan tasavvuru vardır. Ancak bu insan kendine yaraşır davranışlar sergileyebildiği ölçüde; doğru yolda yürüyebilir ve kendisinden beklenen görevleri hakkıyla yerine getirebilir. Bu felsefeden yola çıkarak ve Üniversitemizin adının Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi olması nedeniyle; 2016-2017 Öğretim yılından itibaren Üniversitemize gelen her öğrencinin bir yarıyıl "Ahilik Kültürü ve Meslek Ahlakı" hakkında bilgi edinmesini kararlaştırdık. Şimdi de Rektörlük olarak; dersin beklenen faydayı sağlaması, müfredatının hazırlanarak; buna uygun bilimsel bir çalışmanın yapılması için bir komisyon oluşturduk. Bu kitap, böyle bir çabanın ürünüdür.

Özü ve esası ahlak ve fazilet olan Ahilik, bu dünyada insanı "yaratılmışların en şereflisi" olarak görmek istemekte ve onun eğitimi de bunu esas almaktadır. Sanatı, gündüz iş yerlerinde usta-çırak ilişkisi ve kardeşlik ruhuna dayalı olarak ele almakta; ahlak eğitimi de akşamları Ahi zaviyelerinde verilmektedir. Ahilerin uyması gereken kuralları belirleyen eserlere Fütüvvetnâme denir. Arapça fetâ kelimesinden türetilen bir sıfat olan Fütüvvet; yiğitlik, delikanlılık, cömertlik, fedakârlık ve diğerkâmlık (altruizm) gibi anlamlar taşıyan İslamî bir kavramdır. Bu özelliklere sahip; ahilik teşkilatı mensupları aklın ve bilimin ışığında; dürüst, misafirperver, iyiliksever ve alçak gönüllü olmalıdırlar. Bugün insanlığın aradığı ve özlediği insan tipi de bu değil midir?