Büyük ruhaniyetli alim Haris el-Muhasibi, Hasan-ı Basri hazretlerinin talebesi Cüneyd-i Bağdadi başta olmak üzere birçok ünlü sufinin hocasıdır. Abdülkadir Geylani ve İmam Gazzali gibi maneviyat üstadlarının da ilham aldıkları seçkin bir mutasavvıftır.
Bütün İslami ilimlerde zamanının en bilgili kişisi olarak kabul edilmiş, ayrıca kendisi ilim çevrelerince de âlimlerin ve sûfîlerin kutbu olarak görülmüştür.
İnsan psikolojisini en iyi bilen, nefsin aldatmacalarını ve ruhun hastalıklarını çok iyi teşhis eden ve nasıl tedavi edileceği konusunda son derece yetkin olan Muhasibi, bu eserinde insanın Allah ile bağını tekrar nasıl kurabileceğinin ve insanın nasıl kendisiyle barışık hale gelip ruh huzuruna erebileceğinin yolunu gösteriyor.