Birtakım aydınlar İmparatorluğun dağılıp parçalanmasını engellemek için çare olarak "Osmanlı Kaynaşma Kulübü" adıyla bir cemiyet kurarlar.
Ancak cemiyet üyelerinin ibretlik düşünceleri ve eylemleri gerçeklere toslayınca vaziyet içinden çıkılmaz bir hal alır. Ömer Seyfettin, bu güzel "toplumsal roman"ında, çok akıllıca bir buluşla, dışarıdan bir gözle, Kadıköylü bir Ermeni'nin günlüğüyle olayları anlatıyor ve düşüncelerini açıklıyor.
Eser, 1918 tarihli eski Türkçe ilk baskısından büyük bir titizlikle okundu ve sadeleştirildi. Aslına, ruhuna, Ömer Seyfettin'in düşüncelerine hiç ilişmeden.