Bilinç Akışı – Zihin ve Deneyim Üzerine

Bu kitap, Amerikalı filozof William James’in deneyim ve zihin felsefesi üzerine temel metinlerinden oluşmaktadır. Davranışlardan yola çıkarak insan psikolojisinin arka planındaki mekanizmayı keşfetmeye çalışan James, bilişsel işlevleri açıklamaya yöneldiğinde bilinç meselesiyle karşılaşır. Pek çok filozofun teorik olarak incelediği bilinci, hem doğal bir bilim olarak psikoloji üzerinden hem de metafizik açıdan ele alan James, bilincin mahiyetine dair görüşleriyle bir taraftan kendinden önceki bilinç teorilerinin eleştirisini yapmış diğer taraftan felsefede dikkatleri bilinç sorununa yönelterek ‘zihin felsefesi’nin gelişmesinin yolunu açmıştır. Hiç şüphesiz William James’in bilincin mahiyeti ve işlevine ilişkin ortaya koymuş olduğu ‘bilinç akışı’ anlayışı, genelde onun felsefesini özelde ise psikolojisini en iyi şekilde ortaya koymaya yönelik çabaları temsil eder. Duyum ve bilinç ekseninde James’in üzerinde önemle durduğu diğer bir konu ise ‘ben’ ya da ‘benlik’ meselesidir. O, benliği en geniş anlamıyla ele alarak başlar ve deneyime dayalı benlikten yola çıkarak saf egoya doğru yol alır ve benliğin unsurlarını maddi, toplumsal, ruhsal olarak ele alır.