Bir Osmanlı Kimliği

Kimdi Osmanlı? Günümüzden baktığımızda Osmanlıları nasıltasvir ediyoruz? Osmanlı sultanı kendini nasıltanımlıyordu? Mora yarımadasındaki veya Basra
eyaletindeki değişik kökenden gelmiş ama Müslümanlaşmış,Türkçe'yi öğrenmiş ve Türkçe yazmış yönetici sınıf ya daTürkçe bilmeyen ve farklı etnik kökenden gelen Müslümanya da Hıristiyan köylü için ortak bir tanım getirilebilir mi? Fatih Sultan Mehmed "Sultanü'l-Berreyn" ve "Hakanü'l-Bahreyn," yani ikikıtanın ve iki denizin hâkimi unvanlarının yanına"Kayser-i Rûm" unvanını da ekleme gereği duymuştu.

Simgesel gibi görünse de, Osmanlı sultanının Bizans(Doğu Roma) topraklarını sınırlarına katışının, mirasınael koyuşunun bir ilanıydı bu; yeni bir dönemin başlangıcında imparatorluğa Orta Asya ve İslam kaynaklıgelenek ve özelliklerine ek olarak coğrafi olduğu kadarhukuksal ve kültürel bir çerçeve çizme anlamınageliyordu. Kanuni Sultan Süleyman, ünlü Benderkitabesinde dünya egemenliğine ortaklığını ilan ederken,yani İslam'ın kutsal topraklarında adının anıldığını,Akdeniz ve Hint Okyanusu'nda donanmasının bulunduğunu,Bağdad ve Irak'ın şahı, Mısır'ın sultanı olduğunu veMacar kralının tacını ve topraklarını aldığınıbildirirken, merkezine oturduğu Roma topraklarınınkayserliğini de sahiplendiğini duyurmuştu.

Prof. Dr. Salih Özbaran Türkiye'de yaygın olan "dinselhomojenlik miti"nden, milliyetçi tarih yazımında"mitleştirilmiş tarihsel kişilikler"e kadar birçokkonuda tartışmalara çok gereksinim bulunduğu bir dönemdeOsmanlı kimliği konusunu inceliyor.