Cezmi

Romanın kahramanı Cezmi, Naima Tarihi'ne göre Sultan III. Mehmet zamanında çıkan Sipahi isyanı sırasında tabut içinde Üsküdar'a kaçarken, yolda parasına tamah eden adamları tarafından öldürülen sipahi kâtibi Cezmi Bey'dir.
Cezmi romanı Batı'daki şövalye romanları ile Doğu'da bir kahraman etrafında dönen gazavatnamelerdeki olaylar çerçevesinde kurgulanmış ve ana karakterin ön plâna çıktığı roman kurgusuna sahiptir.