On yedinci yüzyıl Kürt edebiyatının en değerli isimlerinden olan Ehmedê Xânî, başta Mem u Zîn olmak üzere, Nûbahârâ Bıçûkân adında manzum bir Arapça-Kürtçe-Arapça sözlüğü, Eqîdeya Îmane isimli seksen beyitlik bir akaid eseriyle Kürt dilinde irfan ve edebiyatın mühim bir adresi olarak karşımıza çıkar.
Ehmedê Xânî, Kürtçenin evrensel bir ilim, bilgelik ve edebiyat dili olarak bilinmesine ve kabulüne de kaynaklık eder. Onun zengin ilmî dağarı, özgün irfanı ve geleneksel edebî birikimi eşsizdir. Mem u Zîn, Fuzulî'yle, Hz. Mevlânâ'yla, Yunus Emre'yle akraba bir ruhun ikliminden neşet etmiştir. Kürtçenin bereketli havzalarından Cizir-i Bôtan bu görkemli aşk hikâyesine mekânet olmuştur.
Hakkında başta Kürtçe olmak üzere, Arapça, Farsça ve Türkçede birçok bilimsel çalışma yapılmış, eserleri çeşitli dillere çevrilmiştir. Kürt irfan ve edebiyatının ünlü üçlüsünden (diğerleri Melaye Cizirî ve Feqiyê Teyrân) birisi olan, bugün hâlâ Kürt dili dağarının en nadide parçalarını oluşturan Xânî külliyatına ilişkin araştırmalar, bilimsel çabalar sürmektedir.
Bu çabaların bir parçası olarak elinizdeki kitap, Ehmedê Xânî'yi tanımaya, anlamaya ve yorumlamaya katkı sunmak amacını taşımaktadır.