Hak sevgisi ve ma'rifet aşkı ile nefiste erdemler mayalanır... Aslında İlâhî nefis cevherlerinin hepsi birdir. Çokluk ve ayrılık, her cismin haycvansal güç yeteneğinden kaynaklanır. Tıpkı nûr gibi. Işık birdir. Ama ışığın etkisi cisimden cisime değişir. Güneşin ışığı ayın ışığından güçlüdür. Ay ışığı da yıldızların ışığından parlaktır.
Nefisler üç kısımdır. Ezelde uyanık yaratılmış olanlar; Allah'tan tamamen yüz çevirip, şehvetlere yönelenler; bir miktar fiziksel zevklere yönelmekle beraber tamamen maddeye dalmayan, düşünsel mânâlar lezzetini de idrak edecek ölçüde uyanık olan nefisler. Bunlar riyâzetle arınıp mutlular mertebesine çıkabilirler.