Yeryüzünün ilk mâbedi Kâbe'dir. Hac ibadeti de yeryüzünün ilk halifesi Hz. Âdem ile birlikte başlamış, bugüne kadar devam edegelmiş kadim bir ibadettir. Zaman içinde tahrip olan Kâbe'yi Hz. İbrâhim ve oğlu İsmâil, Allah'ın emriyle yeniden inşa etmişler, insanları hacca çağırmışlarsa da Peygamberimize gelinceye kadar hac ibadeti ve mekânı yine tahrife ve tahribe uğramıştır. Peygamberimiz ilk ve son haccı olan "Veda Haccı"nda tevhid inancına uygun bir haccın nasıl olması gerektiğini uygulamalı bir biçimde göstermiştir. Peygamberimizin vefatından sonra da başta Hulefâ-yi Râşidîn olmak üzere Emevîler, Abbâsîler, Selçuklular, Memlükler, Osmanlılar gibi pek çok devlet Mekke ve Medine'ye hizmet etmeyi her şeyden önce dinî bir görev kabul etmiş, hac ve umre mekânlarının bakım ve onarımı için üstün gayret göstermişlerdir.