"Müslüman âleminin tek romanı" Ahmet Hamdi Tanpınar Bu ünlü hikâyenin, Hayy'ın varoluşu vegelişimi çizgisinde insanın gelişim tarihini özetlemekte olan ince anlatım tarzı, bizi Hayy'ın şahsındakendisinden daha başka bir şeyleri temsil ettiği konusunda ikna etmelidir. Yalnız başına yaşadığıadada Adem'e benzeyen konumu, ateşin kaşifi olarak üstlendiği Prometeus rolü, ilerleme kaydetmesive sapması, ateşle zekice tecrübelere girişmesi ve düşünmeden "ondan bir parça"yı kavramayaçalışması, onun insanoğlunu sembolize ettiğini göstermektedir. Çünkü o da ilk insan gibi her şeyikendi başına keşfetmek zorundadır. Ayrıca bir insan olarak, ruhun hayat kaynağı olan hayvanîyönünden başka bir şey bilmemektedir. Bu, insanın en azından yarı ruhanî bir dünyaya girmesininbelirtisidir.