İnsan ve kainat...
Biri büyük alem, diğeri küçük alem... Büyük aleme ne yazılmışsa, onun fihristesi olan insana da o mana yazılmış.
İnsan, hem kainat yüzünde hem de kendi aleminde yazılı, o manaları okumaya, ilmetmeye, öğrenmeye (ta'lime, marifete) memur kılınmış. Ta ki maddelerin suret ve işleyişlerinde görünen farklı manaların asıllarının, aslında kaynağı aynı olan bir vahdet manasından geldiğini görmekle, hakiki manalarına ulaşsın, kemali bulsun.
Manalar; esir maddesinden, quarklardan, atomlardan, arzdan, semalara ve arşa kadar her tabakada, her boyutta ayrı ayrı suretlerde nazara açılmış. İçinde yaşadığımız "uzay-zamanda" (arzda), Mana, suret giymiş maddileşmiş ve kainat yüzünde öyle görünüyor. Esir ve Kainat boyutunda manadan surete; İnsan aleminde ise Zihin ve Letaif-i Rabbaniye ile suretten manaya!
Eserde şunlar ele alınmıştır;
Akıl, kalb, ruh, sır, hafi, ahfa gibi kâinatı doğru algılamamızı sağlayan duygular. Akıl ve letaif-i Rabbaniye.
Algıladığınız kainatı doğru anlamlandırmamızı sağlayan Zihin.
Esir maddesi var mıdır?
Zaman nedir? Zamanın, Esir maddesi ile ilişkisi.
Âlemde esir, insanda zihin.
Esir maddesinden olan Cevahir-i Ferd ile Sicim teorisindeki sicimler arasındaki benzerlikler.
Esirle kayyumiyet ilişkisi.
Kademedir?
Kader ve zaman, Kader ve Cüz-i irade, Kader ve Adalet.
Ayrıca konuyla ilişkisi olmamasına rağmen okuyucuların ilgisini çekeceği düşüncesiyle "gezegenlerin spin hızlarını hesaplayan" bir çalışmam da okuyucularla paylaşma maksadıyla esere konulmuştur.