Yaltkaya'nın bu eseri Darülfünun İlahiyat Fakültesi Mecmuası'nda yayımlanan dört makalesinden oluşmaktadır. Üç makaleden oluşan ilk bölümde Müslüman Arapların İslâm'ın dönemin gelişmiş medeniyetleri olan İran ve Roma ile münasebetleri, ilim ve kültür ilişkileri, etkilenmeleri üzerinde durulmakta; İslâmî ilimler ve özellikle tefsir, hadis, siyer, tarih, mantık ve kimyaya dair gelişmeler anlatılmakta ve değerlendirilmektedir. Yaltkaya, eserin ikinci bölümünde ise, dinî ve siyasî akımlar olan Hariciler, Şia, Mürcie, Mutezile, Cehmiyye, Eşariyye'yi incelemektedir.