Hamidullah'ı, İslam'ın ve Peygamberinin dünya tarihi içindeki yerini arama ve tespit etmeye iten amil 19 yüzyılın başından itibaren özelde doğum yeri olan Haydarâbâd Nizamlığı'nın ve Hindistan'ın, genelde ise mensubu olduğu İslam medeniyetinin Batı medeniyeti karşısında yaşadığı siyasî, iktisadî ve fikrî işgaldir. Dahası bu işgalin uzantısı olan Müslümanlardaki özgüven kaybı, kendi medeniyetinin geleneğinden şüphe duyulması ve medeniyet birikimine sorgulayıcı bakılması üzerine inşa edilen yaralı bir İslam tarihi algısıdır. Mevzubahis ettiğimiz bu işgale doğrudan muhatap olan ve bu işgaller sebebiyle ömrünün önemli kısmını muhacir olarak yaşamak zorunda kalan Hamidullah, bu algının düzeltilmesi ve İslam tarihinin doğru bir şekilde yazılması için çaba göstermiştir.