"Bu ülke ve bu ülkenin insanları büyük bir macera yaşadı. 1850–1950 yılları arasındaki yüz yıl içinde yaşanan macera, Türkiye cumhuriyeti sınırlarını aşan, balkanlar ve Ortadoğu'yu da kapsayarak dönüştüren bir maceraydı. Yaşanan maceranın temel özelliği, temel aksı, temel değişim doğrultusu; çok dinli, çok uluslu ve tarıma dayalı bir imparatorluk yapısından ulus devletlere geçiş sürecidir. Bu süreç, sancılı, zahmetli, acılarla dolu, bireylerin hayatlarında travmatik izler bırakan olaylarla dolu bir süreçti. 'İzmir ve Çevresi: Toplumsal, Ekonomik Ve Kültürel Değişimin Yüz Yılı, 1850–1950' başlıklı bu konferans ve burada sunulacak olan tebliğler; bu büyük macera, bu homojenleşme ve imparatorluktan ulus devlete geçiş süreci, bu geçişin alt mekanizmaları ve bu ulus devletin nasıl bir ulus devlet olduğu hakkında bize bir fikir verecek."
— Ayhan Aktar, açılış konuş.