Ebû mansûr el-mâtürîdî, bugünkü özbekistan'ın sınırları içinde yer alan semerkant şehrine bağlı mâtürîd mahallesinde doğmuş ve aynı şehirde vefat etmiştir (238/852-333/944). Türk asıllı olma ihtimali kuvvetli olan imam mâtürîdî'nin kabri semerkant'tadır. Mâtürîdî'nin yaşadığı bölge önceleri abbâsî devletine bağlı iken, mütevekkilalellah döneminde başta doğu bölgesi olmak üzere birçok yönetim merkezi idareden ayrılmıştı. Mâtürîdî'nin yaşadığı bölge ve çevresine sâmânîler hâkim olmuştu. Bu dönemde çeşitli alanlarda yetkin âlimlerin yetişmesi için gerekli zemin devlet eliyle hazırlanmıştı. İmam mâtürîdî böyle bir ortamda ilim tahsil edip eserler vermiştir.