Ulusların zenginliği esasında o ülkede yaşayan insanların kendileridir. Gelişimin temel amacı insanlara güvenli, sağlıklı ve huzurlu, kısacası yaşanabilir bir ortam yaratmaktır. Hayattan beklentiler, yetişkinlerin okur-yazarlık durumu, eğitime kayıt oranları ve kişi başına düşen milli gelir insani gelişim indeksinin dört önemli bileşenidir. Bu ölçütler insani kalkınmanın boyutları hakkında önemli bilgiler verse de insani kalkınma bu ölçütlerle sınırlı değildir. Özgürlük, insan hakları ve bilgiye erişim gibi somut istatiksel yöntemlerle tam olarak kategorize edilemeyen ölçütler de insani gelişim kapsamı içindedir.