Nur-i Kadim

"Vardan var olmak, Nur'dan (ışık) taşarak görüş alanına çıkan nesne ve canlılardan başka bir şey değildir. Kimi maddeler hareket eden canlı mekanizmalara dönüşürken, kimileri ise hareketsiz kaldı. Yaşadığımız gezegende canlı ya da cansız her şey ışık yansımalarının farklı şekillenmesidir. Hepimiz tek bir ışığın farklı yansımalarıyız. Aramızdaki tek fark içine doğduğumuz kap. Bireysel olarak kendilerini tüm evrenin merkezi sanan insanlar, manevi bir zerre ile minik bir titreşim olduklarını unutarak yaşarlar.
Ana kaynağından taşan nur, sürekli bir devinimle değişik nitelikli varlık türlerini oluşturur. Bu döngü yine basamak basamak ait olduğu aslına (Mutlak Varlığa) geri dönmek için sürekli hareket hâlindedir. Evren, kendi içinden taşan bir'in (1) çoklaşması sonucu farklı görünen tüm renkler, farklı nesneler, büyük, küçük oluşan tüm gezegenler, mat veya parlak ışıldayan tüm yıldızlar sadece Mutlak Varlığın şekil ve suret değiştirmiş hâlleridir. İçindeki her şey bir'in (1) bir parçacığıdır. Bireysel irade topyekûn iradenin bir cüzüdür. Ruh (saf enerji) ölümsüzdür. Taştığı kaptan veya doğduğu kaynağa geri döner. Bu devinim görünmeyenden görünür duruma geçme, bazen de görünürlükten görünmezliğe geçme eylemidir.
Alevi pirleri kendini bilmeyi 4 kapı 40 makam eğitimiyle İnsan-ı Kâmil mertebesine erişme, döngüsüyle (Ateş, Hava, Toprak, Su) insanın Kemalata erme yolculuğu olarak izah ederler.