Osmanlı İmparatorluğu’nda Sosyalizm ve Milliyetçilik 1876-1923

Türkiye'de 19. yüzyılın son, 20. yüzyılın ilk çeyrekleri boyunca sosyalizm düşünce ve eylemlerinin doğmasında, gelişmesinde, (Lozan Antlaşması'na kadar haklarında "azınlık" deyimini kullanmadığımız) etnik ve dini "unsurlar"ın ("anasır") rolü ve payı bugüne kadar gerek ülkemiz gerekse dünya tarih yazımında karanlıkta kalmıştır. Bizim açımızdan, bunun başlıca nedeni, Balkan dilleriyle Ermenice ve Yahudi İspanyolca'sını bilmemektir. Oysa, gayr-i Müslim Osmanlılar, hemen hemen bütün Batılılaşma akımlarında olduğu gibi, sol fikir ve hareketlerin yayılmasında da öncülük etmişlerdi. Türkiye'de sol hareket tarihinin öndegelen araştırıcısı Mete Tunçay, yakın tarihimiz üstüne en yeni ve değerli eserleri yazan iki bilim adamı, Hollanda'daki Uluslararası Sosyal Tarih Enstitüsü'nün Türkiye Bölümünün yöneticisi, Nijmegen ve Amsterdam Üniversiteleri öğretim üyesi Dr. Erik Jan Zürcher ve ABD-Boston Üniversitesi'nden Hindistan Müslümanı kökenli Prof. Feroz Ahmad ile birlikte, şu uzmanların katkılarını da bu kitapta biraraya getirdi: Prof. Fikret Adanır (Almanya-Bochum Üniversitesi), Prof. Paul Dumont (Fransa-Strasbourg Üniversitesi), Prof, Panayot Noutsos (Yunanistan-Yanya Üniversitesi), Dr. ibrahim Yalımov (Bulgaristan-Sofya eski Parti Okulu yöneticisi) ve Dr. Anahide Ter Minassian (Fransa-Paris I -Sorbonne Üniversitesi ve CNRS).