Sosyal Mesafe

İnsan ilişkileri mesafenin birçok çeşidiyle kuşatılmıştır. Söz konusu mesafe biçimleri birbirini her seferinde yeniden üretebilecek motivasyonlara sahiptir. Sosyal mesafe, gündelik hayatı merkeze alan yakınlık ve uzaklık, etkileşim ve temas arasında ilişkinin sürdürülebilirliği ve mahremiyet sınırlarının korunmasına aracılık eden gizil bir güçtür.

Gündelik hayatın kamusal yönüne temas etmesi itibarıyla sosyal mesafe hiç şüphesiz ayrı bir değerlendirmeyi hak etmektedir. Zira diğer mesafe türlerinin bireylere özgürlük alanı tanıyan keyfi birtakım tedbirleri içermesine mukabil sosyal mesafe, öteki ile yaşamaya dair bir dizi beklentiyi talep etmekte ve bireyleri yabancılarla yaşamanın imkânı üzerinde düşünmeye zorlamaktadır. Mesafe, birlikte yaşamayı mümkün kılan bir araçtır. Bu anlamda elinizdeki kitap sosyal mesafe (social distance) kavramının barındırdığı anlamsal dairenin dışına çıkarak varoluşsal bir gereklilik -mesafenin özgürleştirici potansiyeli- olarak sosyal mesafe kavramını açığa çıkarmaktadır ve sosyal mesafenin gerekli olduğu tezine yaslanmaktadır.

Mahremiyet kavramıyla göbekten bağlı sosyal mesafe kavramının modern dünya gerçekliğinde bir gereklilik olarak ele alındığı çalışmada, gündelik hayatın yakınlık ve uzaklık tasavvurlarını keşfetmeye yönelik bir bakış hâkimdir. Mahremiyet sınırlarının tayininde söz sahibi olan bu kavram ve kavramın ürettiği yahut tükettiği ilişkisellikler, hayatın olağan akışına yön vermektedir. Kurgusal inşalar ve gerçeklikler arasındaki uçurumun eşiğinde mesafelerin derinliği şaşırtıcı bağlamlarla kendini var etmektedir. Toplumsallaşmaya rengini veren söz konusu kavramın insanı anlama çabasında sözlerin ötesini görmeye niyet ettiği açıktır. Mesafelerin söylemek istediği ya da istedikleri vardır. O ki, mesafe ölçülebilir olmaktan ziyade hissedilebilir bir şeydir.

Kültürel ve siyasal vb. birçok konunun derinlemesine ele alındığı çalışmada, sosyal mesafe kavramı etraflıca masaya yatırılmaktadır. Literatürde bu kapsam ve bağlamda ilk olması dolayısıyla kitabın alana katkı sunacağı düşünülmekte, yapılacak yeni çalışmalar noktasında fikir verici olması temenni edilmektedir.