Bu eser, sadece bir şahsa değil, bir devre ayna tutuyor. Zira Ziya Gökalp, yaşadığı dönemin kültürel ve ideolojik kara kutusudur. İttihatçıların akıldanesi, Cumhuriyet devrinin de fikir babasıdır. Felaketli bir geçiş döneminin çalkantıları içinde bata çıka düşünmüş, alelacele araştırmış ve çokça yazmıştır. Rakipsiz resmi ideolog olarak, karar mekanizmalarını etkilemiştir. Dolayısıyla, geçmişten günümüze kalmış birçok içtimai yanlışta onun imzası vardır. Bu sebeple, onu tanımadan yakın tarihimizi ve hatta bugünümüzü doğru anlamak mümkün değildir.