Yaklaşık olarak X. yüzyıldan başlayıp XV. yüzyıla kadar uzayan dönem, Türk tarihinde bir yeniden oluşum dönemidir. Çeşitli sebeplerle yerinden kalkmış, yeni coğrafyalara yönelmiş, yeni komşularla, yeni dil ve dinlerle karşılaşmış olan Türk halkları bu süreç içinde birbirlerine, başka halklara karışarak, yeni dinlere ve medeniyet dairelerine girerek yeni baştan harmanlandılar. Bu uzun süreçte Kaşgarlı Mahmud'dan ve başka tarihi kaynaklardan adlarını başka Türk halklarının adları altında unuttu; kimisi yok olurken, kimisi de bugünkü Türk halklarının atası olarak var oldu. Kimekler, Kanglılar, Yağmalar bugün yok Bütün Güney Sibirya'yı, elinde tutan Kıpçaklar; bütün Orta Doğu'yu hükmü altına alan Oğuzlar bugün Kazak, Kırgız, Tatar, Özbek,Türkmen gibi başka adlarla varlığını sürdürüyor.
Bu kitap, çağdaş Türk lehçelerinin oluşum sürecindeki başlangıç noktalarını öğrenmek üzere hazırlandı. Karahanlıların, Harezmşahların, Kıpçakların tarihsel arkaplanları, ana hatlarıyla dilbilgisi yapıları, örnek metin çözümleriyle ve tıpkı basım örnekleriyle Türk Dili ve Edebiyatı öğrencilerine kılavuz olması ümidiyle.