Ali Kaya, 1958 yılında Tunceli'nin Hozat (Dersim) ilçesinin Dalören (Pakıra) köyünün Cıbıkan mezrasında doğdu. İlköğrenimini Dalören köyünde (1968), ortaöğrenimini Elazığ ve Tunceli Öğretmen Okulları'nda tamamladı. (1976) Yüksek Öğrenimini İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü "Sosyal Bilgiler" Bölümü'nde yaptıktan sonra (1979) Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Fakültesi "Eğitim Yönetim Teftişi" Bölümü'nü bitirdi (1982). Ankara Üniversitesi "Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde "Eğitim Yönetim Planlaması üzerinde yüksek lisansa devam etti.
(1984) Daha sonra Eskişehir Anadolu Üniversitesi "Tarih" Bölümünden mezun oldu. (1993) Tarihçi ve araştırmacıdır. İlk kitabı "Tunceli Kültürü" 1995'te, Başlangıcından Günümüze "Dersim Tarihi" kitabı Haziran 1999'da yayınlandı. Yayın dünyasına ilişkin olarak, Dersim Dergisi, Demokrat Gazetesi, Ehl-i Beyt, Berfin Bahar Dergisi ve Karacaahmet Sultan Dergisi gibi çeşitli yayın organlarında makaleleri yayınlandı. Kaya, halen Tunceli yöresi tarihi, aşiretleri, dili, Gilan tarihi, Gilek dili ve tasvvuf konularında araştırma çalışmalarını sürdürmektedir.