Zengin bir mazisi olan Türk edebiyatı çok
sayıda araştırıcıya muhtaçtır. Yalnız birinci sınıf
eserlerin değil, ikinci, üçüncü sınıf eserlerin
ve onların içinde doğdukları çevrelerin de
incelenmesi gerekir.
Kültür eserlerine karşı gösterilen ilgi, onların
taşıdıkları değerlerin bilinmesine bağlıdır.
Bizim gibi kültür ve medeniyet değiştiren
milletler, tarihî eserlerini gereken şekilde
mânalandıramazlarsa, yetişen nesiller onlara
lüzumsuz taş ve kâğıt gözüyle bakarlar.
Bundan dolayı eski eserleri yorumlamak,
onların mâna ve değerlerini bugünkü nesillere
anlatmak son derece önemlidir. Beni "metin
tahlili" fikrine götüren sebeplerden biri bu
olmuştur. Denemeler bana göstermiştir ki,
bir metin, bakış tarzına göre mâna değiştirir.
Metin ne kadar önemli ise, ona bakış tarzı da o
kadar önemlidir.
Bu kitapta toplanan yazıların çoğunda
metinler çeşitli açılardan incelenmiştir. Her eser
iç içe ve tabaka tabaka çok çeşitli unsurları
ihtiva eder. Bir edebî eserde dilin kullanılışı
kadar, insan ve tabiat görüşü ve kompozisyon
da önemlidir. Her metin, yapısına göre ayrı bir
bakış tarzını da gerektirir. Bu incelemelerde
daima metne dayanılmakla beraber, çeşitli
konularda, çeşitli fikir ve usule başvurulmuştur.