Türkiye’nin Sıhhi-i İctimai Coğrafyası Konya Vilayeti

Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde başlayan Milli Mücadele hareketi, sadece düşmanı ülkeden atmakla kalmamış Türkiye Cumhuriyeti'nin de temellerini atmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında, "Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye Vekaleti" tarafından ülkenin sağlık sorunlarını, sağlık personelini ve kurumlarını, nüfus ve ekonomik potansiyelini belirlemek ve üretim imkanları hakkında bilgi sahibi olmak amacıyla, illerde görev yapan sıhhiye müdürlerine bir yazı gönderilerek, görev yaptıkları bölgeye ait bilgileri derleyerek Ankara'ya göndermeleri istenmiştir.

Vilayet sıhhiye müdürleri tarafından Ankara'ya gönderilen raporlar, Dr. Rıza Nur'un vekaleti döneminde (24 Aralık 1921 - 27 Ekim 1923) "Türkiye'nin Sıhhi-i İçtimai Coğrafyası" başlığı altına yayınlanmıştır. Toplam 19 adet basılan kitapların ilk 17 adedi Arap Harfleri, diğerleri Latin Harfleri ile Türkçe olarak yayınlanmıştır.

Düşmana karşı verilen mücadele nedeniyle kaynakların sınırlı olduğu 1919-1922 yıllarına ait bilgiler içeren kitaplar, sağlıkla ilgili bilgilerin dışında, dil, coğrafya, idari yapı, folklor, nüfus, edebiyat, eğitim, tarım, iktisat konularında bilgiler içermektedir. Bu nedenle Türkiye'nin Sıhhi-i İçtimai Coğrafyası başlığı ile yayınlanan kitaplardan Çatalca, Gaziantep, Kırşehir, Niğde, Sinop Vilayetlerine ait olanlar günümüz Türkçesi ile yayınlanmış olup, Ankara, Gelibolu, Hamidabad (Isparta), Muğla (Menteşe) Vilayetine ait kitaplar hakkında bilgi veren çalışmalar yapılmıştır.

Çalışmamıza esas teşkil eden "Türkiye'nin Sıhhi-i İçtimai Coğrafyası Konya Vilayeti" adlı eserde yer alan bilgiler 1921-1922 yılı Konya merkez ve kazalarının bir panoramasını çizmektedir. Eser, genel bilgilerin yanısıra Konya ve kazalarına ait çok önemli sosyal ve kültürel bilgileri de içermekte olup, Konya tarihine yönelik araştırmalarda önemli bir boşluğu doldurmaktadır.