Uluslararası Yeni İş Bölümü ve Uzmanlaşma Türkiye’nin Konumu

Günümüz küresel ticaret sisteminde, uluslararası iş bölümü ve uzmanlaşmanın değişen yapısını ortaya koymak ve bu yapının en temel unsuru olan işgücünün ülkelerin uluslararası ticaretteki konumlarını belirlemede nasıl etkili olduğunu göstermek, bu çalışmanın temel amacıdır. Ülkelerin sahip oldukları işgücünün özellikleri onların hangi sektörlerde uluslararası iş bölümüne dahil olup uzmanlaşacaklarını belirlediği gibi, o sektörlerin dış ticaret içindeki önemi ve ülkenin uluslararası üretim zincirindeki konumu da işgücü istihdam yapısını etkilemektedir. Bu nedenle, uluslararası iş bölümünün temel unsuru olan işgücü hem küresel ticaret yapısını belirleyen hem de bu yapıdan etkilenen bir unsur olarak incelenmektedir. Türkiye'nin de esas itibariyle, uluslararası ticarette, üretim zincirleri üzerinden gerçekleşen uzmanlaşmasının yeni iş bölümüne göre oluştuğu düşünülmektedir. Bu hipotezi doğrulayabilmek için kitapta aşağıdaki sorulara yanıt aranmıştır:

• Türkiye'nin sektörlerin uluslararası üretim zincirlerindeki konumu nedir? Bu konumun belirleyicileri nelerdir?
• Türkiye'nin uluslararası üretim zincirlerindeki konumu, Türkiye'deki işgücü istihdamının hangi özelliklerine göre belirlenmektedir?
• Bu çalışmanın bulgularına göre üretimin ülkeler arasında uluslararası yeni iş bölümüne göre paylaşıldığı söylenebilir mi?
• Uluslararası yeni iş bölümüne dayalı dış ticaret yapısı Türkiye için de geçerli midir?
Kitapta giyim, otomotiv, gıda, inşaat, elektrik-elektronik, mobilya, kâğıt ve lojistik sektörleri için oluşturulan sekiz adet üretim zincirinde yukarıda sorulan sorular çerçevesinde kapsamlı bir analiz yapılmıştır. Bulgular Türkiye'nin uluslararası üretim zincirindeki konumunu çok net ortaya koymaktadır. Dolayısıyla Türkiye'nin mevcut konumlanmasının işgücü istihdamı üzerindeki etkileri de gözlenebilir olmaktadır.