Türkiye’de Sağlık Reformunun Siyaseti: Aktörler, Çatışmalar ve Sağlıkta Dönüşüm

Volkan Yılmaz’ın çalışması, Türkiye’nin sağlık sistemindeki kurumsal dönüşümü, tarihsel arka planı ve sağlık alanında metalaşma eğilimlerinin güçlendiği küresel bağlamıyla birlikte, dönüşümün siyasi dinamiklerinin üzerinde durarak inceliyor. Titiz bir ampirik araştırmaya dayanan ve sağlam bir teorik çerçeve içinde sunulan bu özgün çalışmanın, sadece sağlık alanıyla değil, genel olarak sosyal politikanın siyasetiyle ilgilenen herkesin anlamlı ve yararlı bularak ilgiyle okuyacağı bir kitap olduğunu düşünüyorum. Prof. Dr. Ayşe Buğra Volkan Yılmaz’ın doktora tezi, 2015 yılında Prof. Dr. Cahit Talas Sosyal Politika ödülüne layık görüldü. Tez, 2017 yılında Palgrave Macmillan yayınevi tarafından kitap olarak basılmıştı. Kitabın Türkçe de yayımlanması önemli bir boşluğu dolduracak. Kitap, Türkiye’de “sağlıkta reform” sürecinin dinamiklerini, taraftarlarını, muhalefet edenleri ve süreci destekleyen siyasi ve ticari aktörler arasındaki ilişkileri anlamak için önemli bir kaynak sunuyor. Türkiye’de sağlık politikalarındaki dönüşümü anlamak için iç politikada aktörlerin gücüne bakmak gerektiğini söyleyen bu çalışma, teorik çerçeve ve ampirik bulguları son derece başarılı biçimde sentezliyor. Prof. Dr. Aziz Çelik Sağlıkta Dönüşüm Programı, 2003’te iktidara yeni gelmiş bir hükümet tarafından hangi nedenlerle uygulamaya konuldu; zaman içinde nasıl şekillendi; gerek genel olarak Türkiye’nin sağlık sistemi gerek de özellikle hükümet ile vatandaş ve hükümet ile sermaye grupları ilişkileri açısından ne gibi sonuçlar yarattı? Bu programı bir “vaka” olarak alan araştırmacı, belgeler, raporlar, ana siyasi aktörlerin temsilcileriyle yapılan derinlemesine görüşmeler ve toplantılardan edinilen gözlemlerden harmanladığı zengin veri tabanını kullanarak bizlere sağlık sisteminin geçirdiği dönüşümün derinlikli ve incelikli bir siyasi analizini sunmakta. Tarihsel kurumsal bir çerçeve içinde, çeşitli yerel ve küresel güçlerin görüş ve çıkarlarının nasıl dengelenmeye çalışıldığını inceleyen eser, Türkiye’de yeni bir rejim inşaasının mekanizmaları hakkında da iyi bir fikir vermekte. Prof. Dr. Belgin Tekçe Sağlık reformu, son 20 yılın nüfusun büyük çoğunluğunu ilgilendiren ve kapsamlı kurumsal değişimini getirdi. Bu kitapta Volkan Yılmaz, reform tasarısını başlangıcından gerçekleşme noktasına kadar dikkatle izliyor: Tasarının hangi dış ve iç grupların etkisiyle nasıl şekillendiğini farklı kaynaklara ve mülakatlara dayanarak anlatıyor. Fakat, kurumsal oluşumun tarihinden öteye, Yılmaz’ın çalışması reformun içeriğini de gündeme getirerek bugün yaşadığımız krizi teşhis etmeye yönelik arka planı başarıyla resmediyor. Prof. Dr. Çağlar Keyder