Uygulamalı Davranış Analizi

ÖNSÖZ"Birey olarak daha uzun, daha sağlıklı ve daha kaliteli hayatlar yaşamak için ne yapmalıyız?” "Alışkanlıklarımızı nasıl kazanırız ve nasıl uzun vadeli davranış değişikliği meydana getirebiliriz?” İnsan davranışı ve onu etkili bir şekilde değiştirmenin yolları hakkında ne kadar çok bilgi edinirsek, bu soruların yanıtına o kadar çok yaklaşırız. İnsan davranışını anlamanın yolu da uygulamalı davranış analizi hakkında bilgi sahibi olmayı gerektirir. Uygulamalı Davranış Analizi kitabımız insan davranışını anlamaya, tahmin etmeye ve değiştirmeye yarayan davranış ilkelerini açıklamaktadır ve bu ilkelerin kullanıldığı etkili ve bilimsel dayanağı olan uygulamalarayer vermektedir. Kitabımızda söz edilen temel davranış ilkeleri sınıftan iş yerine, bebeklerden yaşlılara ve spor dallarından pazarlamaya birçok alanda ve ortamda uygulanmaktadır. Bu yüzden bu kitaptan uygulamalı davranış analizinin kullanıldığı pek çok disiplinden okuyucunun faydalanacağını umuyorum.17 bölümden oluşan bu kitabın birinci bölümünde uygulamalı davranış analizinin tanımı, temel kavramları ve tarihsel gelişimi açıklanmıştır. Kitabın ikinci ve üçüncü bölümlerinde hedef davranış seçme, tanımlama, davranışsal amaç yazma ve hedef davranışı kaydetme konularına yer verilmiştir. Kitabın dördüncü ve beşinci bölümünde davranışsal değerlendirme ve davranış planı oluşturma basamakları olan işlevsel davranış değerlendirmesi ve davranış değiştirme planı konuları açıklanmıştır. Kitabın diğer bölümlerinde davranış değiştirme stratejilerine yerverilmiştir. Altıncı bölümde öncüllere dayalı uygulamalar, yedinci bölümde pekiştirme, sekizinci bölümde ayrımlı pekiştirme, dokuzuncu bölümde uyaran kontrolü ve güdüsel işlemler, onuncu bölümde şekil verme, on birinci bölümde zincirleme, on ikinci bölümde sembol pekiştirme, on üçüncü bölümde izlerlik sözleşmesi, on dördüncü bölümde kendini yönetme, on beşinci bölümde sönme, on altıncı bölümde ceza ve on yedinci bölümde kalıcılık ve genelleme konuları açıklanmıştır.Bu kitapta emeği geçen ve her biri birbirinden değerli yazarlar bilgi ve deneyimlerini kitaba yansıtmış ve konuların daha anlaşılır olması ve okuyucunun edindikleri bilgileri gerçek hayatta uygulayabilmesi için çok sayıda örneğe yer vermişlerdir. Kitabımızın lisans düzeyinde okutulan uygulamalı davranış analizi dersinin içeriğine uygun olmasının yanında lisans üstü düzeyde öğrenim görmekte olan öğrencilere de katkı sağlayacağını düşünmekteyim.Bu kitabın yayıma hazırlama sürecinde katkı sağlayan ve teşekkürü borç bildiğim çok sayıda kişi olmuştur. En başta, kitapta adı geçen yazar arkadaşlarıma özverili ve titiz çalışmalarından dolayı teşekkür ediyorum. Çalışmalarımda bana her zaman en önemli desteği veren eşim Tamer Demiroğlu ve aileme ise ne kadar çok teşekkür etsem azdır. Kitapta bazı bölümlerin anlaşılırlığı konusunda görüşlerini sunarak destek veren Meral Koldaş’a teşekkür ediyorum. Kitabın basınını üstlenerek özel eğitimde alanında yaygınlaşmasını sağlayan EĞİTEN KİTAP Yayıncılık çalışanlarına da teşekkürlerimi sunuyorum.Dr. Öğr. Üyesi Buket Kısaç DEMİROĞLU